NUMER 1 (7) 2021
Opublikowane artykuły:
Joanna Suchomska, Dominika Urzędowska „Działania protestacyjne strajku kobiet w ujęciu teorii nowych ruchów społecznych”, s. 9-22
Dyskurs & Dialog 2021/1
10.5281/zenodo.5040790
W artykule poddajemy analizie protesty mające miejsce w Polsce po ogłoszeniu wyroku przez Trybunał Konstytucyjny (22 października
2020 r.), który zaostrzył obowiązujące prawo aborcyjne. Używając kategorii socjologicznych, dotyczących nowych ruchów społecznych
i działań zbiorowych, staramy się wyjaśnić, co działo się na ulicach polskich miast na przełomie jesieni i zimy 2020 roku. Opierając się
na własnych aktywistycznych doświadczeniach oraz analizie danych zastanych, opisujemy charakter działań protestacyjnych, wyjaśniamy ich szeroką skalę oraz mierzymy się z kontrowersjami i pytaniami, które dotyczyły działań Strajku Kobiet i współprotestujących. Z uwagi
na własne zaangażowanie w działania protestacyjne w Toruniu, opisujemy przykłady konkretnych działań, które miały miejsce w mieście.
Słowa kluczowe: nowe ruchy społeczne, działania zbiorowe, ruchy oporu, feminizm, prawa kobiet
Działania protestacyjne strajku kobiet w ujęciu teorii nowych ruchów społecznych – pobierz PDF
Tomasz S. Markiewka, „Estetyka i skuteczność ruchów społecznych” s. 23-32
Dyskurs & Dialog 2021/1
10.5281/zenodo.5040735
Autor artykułu stara się pokazać, dlaczego nasze wyobrażenia na temat ruchów społecznych i nasze oceny skuteczności ich protestów mogą być błędne. W tym celu proponuje odróżnić ruchy protestujące przeciw autorytarnej władzy od ruchów protestujących przeciw dyskryminacji.
Słowa kluczowe: ruchy społeczne, media, Martin Luther King, demokracja, Ogólnopolski Strajk Kobiet, Black Lives Matter
Katarzyna i Andrzej Zybertowicz, „Nie wiemy co czynimy – cztery wymiary niewidoczności: esej socjologiczny na kanwie protestów proaborcyjnych”, s. 33-70
Dyskurs & Dialog 2021/1
10.5281/zenodo.5040757
Autorzy podkreślają, że wszelkie działania społeczne oraz ich interpretacje podlegają czterem typom niewidoczności: psychologicznej, strategicznej, socjologicznej oraz cywilizacyjnej. Tekst niewidoczności te charakteryzuje, by za pomocą ich heurystyki zinterpretować proaborcyjne protesty w reakcji na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. Najważniejsze wnioski: Rządzący Polską od roku 2015 popełnili błąd socjologiczny, polegający na przeszacowaniu przywiązania społeczeństwa polskiego do wartości konserwatywnych. Z kolei środowiska progresywne popełniają błąd cywilizacyjny, polegający na postawieniu na formę ustrojową, która na Zachodzie przeżywa poważny kryzys. Nie sposób zrozumieć szerokiej skali i wysokiej dynamiki protestów bez wzięcia pod uwagę dezorientacji poznawczej i moralnej przyniesionej przez cyfrową fazę kapitalizmu globalnego. Nieusuwalny charakter w/w typów niewidoczności oznacza, iż we współczesnych, złożonych i skonfliktowanych społeczeństwach żadna siła społeczna, żadna ideologia (ale i żadna teoria nauk społecznych) nie może sobie rościć prawa do wyłącznego reprezentowania całości społecznej.
Słowa kluczowe: protesty proaborcyjne; architektura cywilizacji, konserwatyzm; ruch społeczny; niewidoczności procesów społecznych: psychologiczna, strategiczna, socjologiczna, cywilizacyjna; unintended consequences.
Paweł Zalewski, „Dlaczego Julka jest liberalna? Rozważania o emblematach stereotypów płciowych i ich społecznych konsekwencjach w polskim dyskursie (anty)aborcyjnym”, s. 71-92
Dyskurs & Dialog 2021/1
10.5281/zenodo.5040820
W trakcie protestów przeciwko decyzji Trybunału Konstytucyjnego z dn. 22 października 2020 r. popularne stało się określanie młodych, biorących udział w protestach kobiet mianem „Julek”. Autor argumentuje, używając danych z rejestru PESEL oraz doniesień z badań sondażowych, że pojawienie się tego określenia ma swoje podstawy w popularności tego imienia w grupie demograficznej 13-20, a także
w wartościach bliskich młodym Polkom i Polakom. Autor zwraca uwagę na rolę kategorii płci w wartościowaniu wydarzeń społecznych, która w dyskursie publicznym objawia się emblematami takimi jak „Julka”.
Słowa kluczowe: aborcja, dyskurs publiczny, stereotypy płciowe, emblematy, wartości
Lech M. Nijakowski, „Kim jest Annuszka? Strategie dyskursywne tekstów na transparentach w czasie protestów po wyroku Trybunału Konstytucyjnego w 2020 roku”, s. 95-109
Dyskurs & Dialog 2021/1
10.5281/zenodo.5040767
Celem artykułu jest przedstawienie wniosków z analizy tekstów na transparentach (i innych nośnikach) niesionych w czasie protestów, które wybuchły po wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie dopuszczalności aborcji. W badaniach wykorzystano techniki i metody multimodalnej analizy dyskursu, wyrastającej z semiotyki społecznej oraz wirtualnej etnografii. Autor skupił się na strategiach dyskursywnych, które stosowali protestujący. W tekście przeanalizowany został własny kod demonstrantów. Wykazano, że przekazy te są silnie intertekstualne i innowacyjne, spełniały także funkcję ludyczną i fatyczną. W artykule omówiono także funkcję wulgaryzmów, których stosowanie jest według autora celową strategią. Charakter przekazów politycznych sprawiał jednak, że pewna grupa odbiorców była wykluczona z tej komunikacji politycznej, nie mogąc zrozumieć makrosądu transparentu.
Słowa kluczowe: analiza dyskursu, memy, aborcja, protesty
Adrianna Krzywik, „Dekodowanie komunikatów wizualnych sztuki protestów przeciwko zaostrzeniu praw aborcyjnych w Polsce”, s. 111-124
Dyskurs & Dialog 2021/1
10.5281/zenodo.5040798
Artykuł dotyczy masowych protestów przeciw zaostrzeniu prawa aborcyjnego w Polsce. Omówiona została w nim koncepcja ruchów społecznych i ruchów artystycznych w kontekście twórczości artystycznej uczestników strajku kobiet. Zawiera próbę interpretacji wykorzystywanych komunikatów wizualnych na transparentach, wlepkach i szablonach oraz w dyskursie medialnym. Analiza opiera się
na fotografiach własnych oraz udostępnianych na portalach społecznościowych.
Słowa kluczowe: Nowe ruchy społeczne, strajk kobiet, feminizm, sztuka protestu, street art
Paula Wiśniewska, „Brukselski dyskurs wobec polskiej aborcji. Analiza języka debaty politycznej w Parlamencie Europejskim nt. prawa aborcyjnego w Polsce”, s. 125-144
Dyskurs & Dialog 2021/1
10.5281/zenodo.5040745
Analizując wypowiedzi eurodeputowanych podczas debaty dotyczącej prawa aborcji w Polsce, Autorka stara się znaleźć odpowiedź na następujące pytania badawcze: Jaki dyskurs prezentowali eurodeputowani podczas debaty na temat prawa do aborcji w Polsce? W jaki sposób przynależność do danej grupy politycznej wpływa na argumentacyjne praktyki językowe, jakim jej członkowie posługują się
w debacie parlamentarnej? Jakie inne konteksty zostały powiązane z tematem legalności aborcji w Polsce? W tym celu przeanalizowano 24 wypowiedzi euro deputowanych, którzy zabrali głos podczas debaty w Parlamencie Europejskim dotyczącej prawda do aborcji w Polsce.
Słowa kluczowe: rezolucja, Parlament Europejski, europosłowie, aborcja
Ewa Sułek, „Estetyka i narracje ewolucji na Majdanie wobec dyskursu postkolonialnego”, s. 145-165
Dyskurs & Dialog 2021/1
10.5281/zenodo.5040818
Ukraińska Rewolucja Godności była przestrzenią niezwykłej kreatywności wizualnej, której analiza pozwala lepiej zrozumieć jej istotę, jak również jej podłoże społeczne i polityczne. Artykuł proponuje użycie teorii postkolonialnych, opartych głównie na myśli Frantza Fanona, Leeli Gandhi i Homiego Bhabhy, jako narzędzia służącego lepszemu zrozumieniu sfery wizualnej rewolucji na Majdanie. Oparta jest ona na dualizmie pomiędzy charakterem antykolonialnym i nacjonalistycznym, oraz postkolonialnym, hybrydowym, bazujący na potencjale społeczeństwa obywatelskiego i nowej podmiotowości.
Słowa kluczowe: Ukraina, Majdan, rewolucja, sztuka ukraińska, sztuka rewolucji, Rewolucja Godności
Estetyka i narracje ewolucji na Majdanie wobec dyskursu postkolonialnego – pobierz PDF
Działy czasopisma
SOCJOLOGIA OBYWATELSKA
W tym dziale publikujemy teksty będące analizami problemów społecznych w nurcie rozważań socjologicznych. Prezentujemy ich rozmaite konteksty próbując zarysować potencjalne pola rozwiązań.
ANALIZY DYSKURSU MEDIALNEGO
W tym dziale publikujemy teksty będące analizami przekazów medialnych. Bazują one głównie na codziennym monitoringu zaangażowanych Wolontariuszy, w ramach programu INDID MEDIA WATCH.
VARIA
W tym dziale publikujemy artykuły na temat szeroko rozumianej debaty publicznej, a także wyzwaniami, które stoją przed społeczeństwem o zmieniającej się strukturze demograficznej. W tym miejscu ukazują się także recenzje wydawnicze.
Jeśli masz jakiekolwiek pytania, napisz do nas
Zastanawiasz się czy nasze czasopismo jest płatne?
Otóż nie, czasopismo do końca 2020 roku będzie można pobrać z tej strony za darmo. Wynika to z faktu, że jego wydanie zostało dofinansowane ze środków publicznych (szczegóły na dole strony). Ponieważ jest to kwartalnik, to będzie się ukazywać raz na 3 miesiące.
Czy muszę założyć sobie konto na stronie?
Nie. Do końca roku 2020 nasze czasopismo może pobrać każdy, bez logowania się. Ponieważ jego wydawanie zostało sfinansowane ze środków publicznych – nie zobaczysz w czasopiśmie żadnych reklam ani treści sponsorowanych.
Skontaktuj się z nami
Zapraszamy do kontaktu z redakcją pn-pt w godz. 8-16.
+48 509143332
Toruń, ul. Św. Katarzyny
redakcja@dyskursidialog.pl
Niniejsze czasopismo wydawane jest w ramach realizacji zadania „Dyskurs i Dialog. Pogłębione analizy dla lepszej debaty publicznej” dofinansowanego w ramach Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich (Priorytet 4) dzięki środkom Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.
