
NUMER 4 (6) 2020

Opublikowane artykuły:
Aleksander Woźny, „Szkic do medialnego portretu koronawirusa. Z medycyną narracyjną w tle”, s. 9-21
Dyskurs & Dialog 2020/4
DOI 10.5281/zenodo.4337465
Artykuł dowodzi tezy, że czas pandemii jest wyzwaniem pozwalającym stawiać na nowo pytania o najważniejsze reguły związane z naszym poczuciem bezpieczeństwa ontologicznego. Odpowiedzi poszukuje w nieznanej w Polsce medycynie narracyjnej, która domaga się od medyków radykalnej zmiany w podejściu do pacjenta i przełamania obowiązujących w świecie lekarzy stereotypów. Oskarża także polskie media o epatowanie w czasie epidemii koronawirusa statystykami kosztem niedopuszczania do głosu chorych na COVID-19.
Słowa kluczowe: pandemia koronawirusa, media, bezpieczeństwo ontologiczne, medycyna narracyjna
Szkic do medialnego portretu koronawirusa. Z medycyną narracyjną w tle – pobierz PDF
Michał Wróblewski, „Superroznosiciele wątpliwości. Sceptycyzm i teorie spiskowe w dobie koronawirusa”, s. 23-41
Dyskurs & Dialog 2020/4
DOI 10.5281/zenodo.4337517
W artykule używając metafory superreroznosiciela zanalizowano zjawisko rozprzestrzeniania się sceptycyzmu wobec nauki i ekspertyzy medycznej. Autor chce pokazać, że w debacie na temat koronawirusa konkretni aktorzy przyczyniają się do utrwalania negatywnych przekonań na temat samego wirusa, jak i sposobów jego okiełznania. W pierwszej części tekstu przywołane zostały wcześniejsze przypadki teorii spiskowych i prób delegitymizowania wiedzy medycznej, pokazując, że są to dość częste reakcje na epidemie. W drugiej natomiast dokonano analizy wypowiedzi medialnych polityków Konfederacji związanych z pandemią Sars-Cov-2, by pokazać, dlaczego odgrywają oni rolę tytułowych superroznosicieli wątpliwości.
Słowa kluczowe: pandemia, teorie spiskowe, sprzedawcy wątpliwości, sceptycyzm
Superroznosiciele wątpliwości. Sceptycyzm i teorie spiskowe w dobie koronawirusa – pobierz PDF
„Ryzyko, zaufanie, choroby zakaźne. Polki i Polacy o pandemii” (wyniki badań M. Wróblewskiego, A. Melera i Ł. Afeltowicza) s. 42-53
Wyniki projektu badawczego pod nazwą „Pandemia w oczach Polaków. Badania społeczne nad percepcją chorób zakaźnych, zaufaniem i ryzykiem” autorstwa:
dr hab. Michała Wróblewskiego, prof. UMK, mgr Andrzeja Melera (UMK) i dr hab. Łukasza Afeltowicza, prof AGH.
Badania zrealizowano w Instytucie Socjologii UMK w Toruniu i sfinansowano ze środków programu Inicjatywa Doskonałości Uczelnia Badawcza (program „CRUSH – badania nad pandemią Covid-19”). Partnerami projektu byli Instytut Dyskursu i Dialogu oraz Instytut Rozwoju Miast i Regionów. Badanie bazowało na wcześniej realizowanym projekcie „Wyłaniające się i powracające choroby zakaźne w Polsce w perspektywie humanistycznej.”
Badanie zrealizowano w dniach 3.11-20.11.2020 r. za pomocą techniki CATI (computer assisted telephone interview) na reprezentatywnej ze względu na wiek, płeć i miejsce zamieszkania próbie 1000 respondentów. Pandemia w oczach Polaków. Badania społeczne nad percepcją chorób zakaźnych, zaufaniem i ryzykiem. Pełna treść raportu dostępna jest pod linkiem:
https://www.researchgate.net/publication/346682800_Ryzyko_zaufanie_choroby_zakazne_Polki_i_Polacy_o_pandemii
Aldona Kobus, „Oceniam innych po tym, jak myją ręce. Mechanizmy przystosowawcze oraz doświadczenie pandemii, społecznego dystansu i izolacji w podcaście Our plague year (2020) Josepha Finka”, s. 55-75
Dyskurs & Dialog 2020/4
DOI 10.5281/zenodo.4337421
Artykuł ma na celu przedstawienie odbioru i osobistego doświadczenia pandemii przez twórców i odbiorców podcastu Our Plague Year. Liczne wypowiedzi zebrane od marca do sierpnia 2020 roku pozwalają na bieżąco śledzić emocjonalne reakcje społeczności wytworzonej wokół podcastu na zmieniającą się rzeczywistość społeczną w okresie pandemii. Powracające tematy i motywu zostają ujęte jako toposy plagi, a sama produkcja podcastu przedstawiona jako mechanizm przystosowawczy. Efektem podcastu jest z kolei wytworzenie melancholijnego podmiotu pandemii, zdefiniowanego przez utratę poczucia normalności.
Słowa kluczowe: podcast, pandemia, dystans społeczny, izolacja, Our Plague Year, Joseph Fink
Filip Brzeźniak, „Epidemia strachu i wojenna mobilizacja. Pierwsze miesiące pandemicznego dyskursu publicznego w Polsce”, s. 79-97
Dyskurs & Dialog 2020/4
DOI 10.5281/zenodo.4337360
Artykuł prezentuje efekty badań prowadzonych nad polskim dyskursem publicznym w trakcie pandemii SARS-CoV-2 w okresie od 2 marca do 5 lipca. Na podstawie tygodniowych zbiorów słów i związków wyrazowych rejestrowanych w projekcie „Słowa na czasie” wyróżniono kilka stylów językowych, którymi posługiwano się w czasie pandemii: 1) wojny, 2) strachu, 3) totalności, 4) pomocy, 5) kontroli, 6) łagodności, 7) ekonomii. Metoda ta pozwoliła na przedstawienie i zinterpretowanie głównych tendencji w dyskursie publicznym w do tej pory najbardziej dramatycznym okresie pandemii.
Słowa kluczowe: pandemia, koronawirus, dyskurs publiczny, analiza dyskursu, metaforyka wojny
Agata Sutkowska, „Naprawianie świata na kwarantannie za pomocą funfiction. Polskie i anglojęzyczne fanfiki pandemiczne”, s. 99-117
Dyskurs & Dialog 2020/4
DOI 10.5281/zenodo.4337451
Artykuł analizuje fanowskie opowiadania pisane podczas pandemii koronawirusa, poruszające jej tematykę w sposób zakamuflowany i bezpośredni. Analizując te teksty, autorka stara się określić, jakie korzyści dla piszących fanfiki miało opisanie kryzysu COVID-19 – na ile jest to sposób wyrażenia swoich uczuć, lęków, nadziei, pretekst fabularny, eskapizm, próba odzyskania poczucia sprawstwa czy przeramowania sytuacji.
Słowa kluczowe: fani, fandom, fanfiki, fan studies, kultura internetu
Kiriakos Chatzipentidis, „Uniwersytety Trzeciego Wieku w obliczu pandemii Covid-19”, s. 121-135
Dyskurs & Dialog 2020/4
DOI 10.5281/zenodo.4337376
Uniwersytety Trzeciego Wieku (UTW) to instytucje edukacyjne przeznaczone dla osób starszych w wieku poprodukcyjnym tzw. trzecim wieku. Analiza porównawcza działalności UTW z Malty, Hongkongu i Polski podczas pandemii COVID-19 została przeprowadzona w trzech obszarach: 1. Zmiana organizacji UTW podczas pandemii; 2. Problemy i potrzeby słuchaczy UTW podczas pandemii; 3. Formy wsparcia słuchaczy UTW oferowane przez dany UTW. Analiza wykazała m.in.: konieczność elastyczności organizacyjnej i dydaktycznej podczas zmiany trybu edukacji na zdalny, nudę, brak motywacji oraz lęk i niepokój jako najbardziej dotkliwe problemy emocjonalne słuchaczy UTW, a także obniżenie sprawności fizycznej; konieczność ustawicznego kształcenia osób starszych w obszarze nowych technologii komputerowych i informacyjnych, uwzględnienie w ofercie programowej elementów terapeutycznych, a także warsztatów wzmacniających motywację do ćwiczeń fizycznych i zachowania zdrowego trybu życia.
Słowa kluczowe: Uniwersytety Trzeciego Wieku, UTW, osoby starsze, pandemia
Uniwersytety Trzeciego Wieku w obliczu pandemii Covid-19 – pobierz PDF
Katarzyna Maria Piórecka, „#Zostańwdomu przed ekranem. Rynek płatnych serwisów VOD w kontekście pandemii wywołanej wirusem SARS-CoV-2”, s. 137-155
Dyskurs & Dialog 2020/4
DOI 10.5281/zenodo.4337435
Głównym celem artykułu było ukazanie wpływu pandemii spowodowanej wirusem SARS-CoV-2 na rynek wideo na żądanie oraz jej społecznych konsekwencji w tym kontekście. Autorka wskazuje, że zjawisko masowej izolacji społecznej narzuconej przez rządy państw na całym świecie nie może być postrzegane jako odstępstwo od (w przeciwnym razie) stabilnego rynku mediów, ale raczej jako przyspieszenie aktualnie zachodzących zmian, które zaczęły się tworzyć już 40 lat temu. Jednym z najważniejszych wydarzeń, jakie miały miejsce w ciągu tych 4 dekad na rynku telewizyjnym jest powstanie platform VOD, takich jak Netflix, Amazon Prime Video czy nawet HBO GO, oraz ich stopniowa dominacja nad tradycyjnymi agentami, takimi jak studia filmowe i stacje telewizyjne. Ruch #Zostańwdomu, który jest wynikiem masowej społecznej izolacji, jak żadne inne zjawisko przed pandemią wywołanej wirusem SARS-CoV-2 pokazuje, że niegdyś powszechny model konsumpcji mediów oparty na tzw. podejściu odgórnym stopniowo ustępuje. W jego miejsce powstaje obecnie nowy model, który opiera się na preferencjach użytkowników, rekomendacjach uzyskanych z zebranych danych oraz personalizacji przekazów medialnych. Aby w pełni zrozumieć prawdziwy wpływ tego procesu i przewidzieć jego możliwe skutki, konieczne jest zbadanie rynku mediów nie tylko z ekonomicznego czy prawnego punktu widzenia, ale może przede wszystkim z perspektywy współczesnych społeczeństw i samych platform VOD. Przykład zmian pojawiających się w świetle pandemii SARS-CoV-2, ich ilość i zróżnicowanie dziedzin, które poruszają – od wpływu na zachowania ludzkie i codzienne praktyki, do narzuconych praw i dyrektyw przez poszczególne rządy i UE – pokazuje złożoność współczesnego rynku mediów.
Słowa kluczowe: usługi wideo na żądanie, serwisy VOD, koronawirus, społeczna izolacja, zostań w domu
Małgorzata Gębka-Wolak, „Jak polszczyzna radzi sobie z koronawirusem? O środkach językowych wykorzystywanych do opisu rzeczywistości w czasie pandemii”, s. 159-173
Dyskurs & Dialog 2020/4
DOI 10.5281/zenodo.4337408
W artykule na przykładzie wyrażeń językowych wykorzystywanych w komunikacji w czasie pandemii COVID-19 staramy się wykazać, że polszczyzna jest systemem doskonale przygotowanym do opisywania i interpretowania zmieniającej się rzeczywistości. Dysponuje bowiem licznymi narzędziami pozwalającymi wzbogacać warstwę leksykalną, dostosowując ją do aktualnych potrzeb nazewniczych. Przedstawiamy adaptację gramatyczną zapożyczeń z języka angielskiego, a także ilustrujemy przykładami zjawisko przepływu leksyki wewnątrz polszczyzny, pomiędzy jej odmianami. Prezentujemy także wybrane mechanizmy gramatyczne skutkujące modyfikacjami właściwości jednostek leksykalnych i tworzeniem nowych.
Słowa kluczowe: język polski w czasach COVID-19, wzbogacania leksyki, zapożyczenia zewnętrzne i wewnętrzne, zmiany semantyczne, kolokacje, tworzenie nowych jednostek
Działy czasopisma

SOCJOLOGIA OBYWATELSKA
W tym dziale publikujemy teksty będące analizami problemów społecznych w nurcie rozważań socjologicznych. Prezentujemy ich rozmaite konteksty próbując zarysować potencjalne pola rozwiązań.

ANALIZY DYSKURSU MEDIALNEGO
W tym dziale publikujemy teksty będące analizami przekazów medialnych. Bazują one głównie na codziennym monitoringu zaangażowanych Wolontariuszy, w ramach programu INDID MEDIA WATCH.

VARIA
W tym dziale publikujemy artykuły na temat szeroko rozumianej debaty publicznej, a także wyzwaniami, które stoją przed społeczeństwem o zmieniającej się strukturze demograficznej. W tym miejscu ukazują się także recenzje wydawnicze.
Jeśli masz jakiekolwiek pytania, napisz do nas
Zastanawiasz się czy nasze czasopismo jest płatne?
Otóż nie, czasopismo do końca 2020 roku będzie można pobrać z tej strony za darmo. Wynika to z faktu, że jego wydanie zostało dofinansowane ze środków publicznych (szczegóły na dole strony). Ponieważ jest to kwartalnik, to będzie się ukazywać raz na 3 miesiące.
Czy muszę założyć sobie konto na stronie?
Nie. Do końca roku 2020 nasze czasopismo może pobrać każdy, bez logowania się. Ponieważ jego wydawanie zostało sfinansowane ze środków publicznych – nie zobaczysz w czasopiśmie żadnych reklam ani treści sponsorowanych.
Skontaktuj się z nami
Zapraszamy do kontaktu z redakcją pn-pt w godz. 8-16.

+48 509143332
Toruń, ul. Św. Katarzyny
redakcja@dyskursidialog.pl
Niniejsze czasopismo wydawane jest w ramach realizacji zadania „Dyskurs i Dialog. Pogłębione analizy dla lepszej debaty publicznej” dofinansowanego w ramach Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich (Priorytet 4) dzięki środkom Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.
